«Қауіпсіз мектеп ортасы» республикалық акция ТҰЖЫРЫМДАМА

«Қауіпсіз мектеп ортасы» республикалық акция

ТҰЖЫРЫМДАМА

Бала құқықтары туралы Конвенцияға сәйкес қатысушы мемлекеттер баланың әл-ауқаты үшін қажетті қорғауды және қамқорлықты қамтамасыз етуге міндеттенеді және осы мақсатта барлық тиісті шараларды қабылдайды.

Пандемия кезеңінде қауіпсіз білім беру ортасын құру, балаларға және балалар арасындағы құқыққа қарсы әрекеттерден балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесі ерекше өзекті болып отыр.

Өзін-өзі оқшаулау бойынша енгізілген шараларға байланысты балалар көбірек уақытты онлайн режимінде өткізеді, өйткені олар достарымен байланыста болып, өз сезімдерін білдіруі, оқуы, көңіл көтеруі керек,сондықтан олар әлеуметтік желілерге тәуелді.

Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар арқылы жүзеге асырылатын сексуалдық бопсалау, кибербуллинг және жыныстық қанаудың басқа да түрлерінің құрбандары болып келеді.

Сондай-ақ, білім беру ортасының психологиялық қауіпсіздігі, балалардың денсаулығы мен өміріне қауіп төндіреді.

Соңғы уақытта оқу орындары мен олардың аумақтарында немесе олардың тікелей маңында орын алған құқық бұзушылықтар, жарақат алу ерекше қауіп тудыруда.

Бүгінгі таңда балалардың қауіпсіздігі төтенше жағдайлардың алдын алуға негізделген-бірінші кезектегі міндет.

Қауіпсіз білім беру ортасы барлық мүдделі құрылымдармен бірлесіп құрылуы керек.

2020 жылғы 10 тамыздан 2020 жылғы 25 қыркүйекке дейін "Қауіпсіз мектеп ортасы" республикалық акциясын өткізу жоспарлануда, ол балаларға, ата-аналарға және қоғамға үйдегі, қоғамдағы, ғимараттар мен білім беру ұйымдарындағы және оның аумағындағы қауіпсіздік ережелері туралы ескерту болуы тиіс.

Акцияның мақсаты: балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету, кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу және профилактикалық қауіпсіздік шараларын жетілдіру.

Қатысушылар мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалар, оқушылар мен жастар, мүдделі мемлекеттік органдардың өкілдері, педагогикалық, ата-ана, шығармашылық қоғам өкілдері, үкіметтік емес БАҚ ұйымдары және т. б.

Ішкі істер органдарының, өрт сөндіру қызметтерінің, денсаулық сақтау органдарының қызметкерлерімен, ата-аналар жұртшылығымен бірлесіп әртүрлі іс-шаралар ұйымдастырылады және өткізіледі, оның ішінде: көшеде, жолда қауіпсіз жүріс-тұрыс қағидаларын түсіндіру бойынша қауіпсіздік сабақтары.

Акцияның басты міндеттері: халықты құқықтық хабардар ету, ата-аналардың міндеттері туралы түсініктеме жұмыстарын жүргізу, балалардың құқықтарын сақтау, жолдардағы, көшелердегі және мектептегі, үйдегі басқа да қоғамдық орындардағы, сондай-ақ бейтаныс адамдармен балалардың жеке қауіпсіздігін сақтау бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізу, жол қозғалысына қатысушыларды жолдарда ұқыптылыққа шақыру бойынша онлайн-флешмобтар; «қауіпсіздік бойынша» суреттер конкурсы»;«Қауіпсіз жол»  қозғалысының жас инспекторларының онлайн-конкурстары; балалардың қауіпсіздігін ұйымдастыру, балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу, балаларға қатыгездікпен қарау, кәмелетке толмағандарды қоғамға қарсы іс-әрекеттер жасауға тарту фактілерін анықтау, балаларды ата-анасының қамқорлығынсыз қалдыру мәселелері бойынша ата-аналардың онлайн-жиналыстарын өткізу.

Акция шеңберінде өткізілетін іс-шаралар мектеп ортасында құқықтық сауаттылықты арттыруға, оқушылардың құқықтық санасын қалыптастыруға және қауіпсіз мектеп ортасын құруға жауапты мінез-құлық дағдыларын және салауатты өмір салтын қалыптастыруға бағытталатын болады.

Негізгі іс-шаралар:

Қауіпсіз мектеп ортасын қалыптастыру бойынша білім беру ұйымдарының жай-күйіне тексеру жүргізу

Арнайы құрылған комиссия қызметінің шеңберінде мынадай мәселелерді зерделеу ұсынылады:

пандемия кезеңінде оқу жылына дайындық, білім беру ұйымдарын интернет-ресурстарға, компьютерлерге және қашықтықтан оқыту үшін барлық қажетті құралдармен қамтамасыз ету;

оқу сыныптарының, мектеп асханалары үй-жайларының, спорт залдары мен алаңдарының, медициналық кабинеттердің, сумен жабдықтау және су бұру, жылыту жүйелерінің жұмысқа дайындығы;

ғимараттың өртке қарсы және санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкестігі;

мектепке кіреберіс жолдардың қауіпсіздігі (аумақты жарықтандыру, «балалар» белгісінің, жаяу жүргіншілер өткелдерінің болуы, «жатқан полицейлер» жасанды жол кедір-бұдырларын жасау және т. б.));

мектеп жабдықтарына және жиһаздарға (спорттық іс-шараларды өткізуге арналған оқу жабдықтарының, жиһаздың, жарақтардың және спорт алаңдарының қауіпсіздігі) қойылатын талаптарды сақтау;

білім беру ұйымдарына іргелес жатқан ғимарат пен аумақтың балаларға қауіп төндіретін олардың тұрақтылығы мен бекітілуі, ашық люктердің, жалаңаш сымдардың, шұңқырлардың және т. б. болуы тұрғысынан қауіпсіздігі;

қолданыстағы бейнебақылау камераларының болуы және олардың мектепке дейінгі және орта білім беру ұйымдарын бейнебақылау жүйелерімен жарақтандыруға қойылатын талаптар және стандарттарға сәйкестігі (ҚР ІІМ 2019 жылғы 23 қаңтардағы № 49 және ҚР БҒМ 2019 жылғы 23 қаңтардағы № 32 бірлескен бұйрығы).

Пандемияға байланысты жағдайды ескере отырып, ауылдық жерлерде білім алушыларды мектепке және кері қауіпсіз тасымалдауды ұйымдастыру.

автокөлікке қойылатын техникалық талаптарға сәйкес балаларды мектепке және кері тасымалдауды жүзеге асыратын көлік құралдарының жай-күйін, сондай-ақ маршрут схемасының болуын тексеру;

санитарлық-эпидемиологиялық шаралардың сақталуын бақылау автокөлікті дезинфекциялық құралдармен өңдеу, тасымалдау кестесін өзгерту және т. б.

ҚР БҒМ Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің шұғыл қызмет телефондарын, сенім телефондарын көрсете отырып, ақпараттық стендтердің болуын тексеру (8 /7172/ 74-25-28), Облыстардың, Нұр-сұлтан, Алматы, Шымкент қалаларының білім басқармалары, балалар мен жасөспірімдерге арналған ұлттық сенім телефон желісі – 150.

Арнайы комиссия тексеру қорытындылары бойынша білім беру ұйымдарына қорытынды мен ұсынымдар беруі қажет.

Балалар мен ата-аналардың қатысуымен іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу.

Ішкі істер органдарының, өрт сөндіру қызметтерінің, Денсаулық сақтау органдарының қызметкерлерімен, ата-аналар қоғамдастығымен және ҮЕҰ-мен бірлесіп түрлі онлайн-іс-шараларды, оның ішінде:

көшеде, жолда, мектепте, балабақшада, үйде, сондай-ақ бейтаныс адамдармен қауіпсіз жүріс-тұрыс ережелерін түсіндіру бойынша қауіпсіздік сабақтары;

жол қозғалысына қатысушыларды жолдағы ұқыптылыққа шақыру бойынша флешмобтар;

«Қауіпсіз балалық шақ» суреттер конкурсы, күнделікті өмірде және төтенше жағдайларда қауіпсіз жүріс-тұрыстың негізгі ережелерін оқуға қызығушылықты арттыру;

«Қауіпсіз жол»қозғалысының жас инспекторларының конкурсы. Жас инспекторларға жолдағы қауіпсіз жүріс-тұрыс дағдылары мен білімдерін, ЖКО-да зардап шеккендерге алғашқы көмек көрсете білуін көрсету ұсынылады;

халықты құқықтық сауаттылық туралы хабардар ету, кәмелетке толмағандармен және олардың ата-аналарымен ресми сайттар мен әлеуметтік желілер арқылы өзін-өзі оқшаулау режимін сақтау қажеттілігі туралы түсіндіру әңгімелерін жүргізу;

балалардың құқықтары мен заңды мүдделері бұзылған және балалардың қауіпсіздігіне қатер төнген жағдайларда мемлекеттік және басқа органдарға(сенім телефондарына) жүгіну бойынша ата-аналарға арналған ақпараттық материалдарды (жадынамалар, буклеттер) таратуды ұйымдастыру;

жергілікті атқарушы органдардың сайттарында «Жасөспірім», «СӨС», «Заң және сен, менің құқықтарым» және т. б. айдарларын ашу.

Білім беру ортасының психологиялық қауіпсіздігі бойынша іс-шараларды ұйымдастыру

Үкіметтік емес ұйымдардың мамандарын, психологтарын тарта отырып, жалпы білім беретін мектептердің сынып жетекшілеріне, педагог-психологтарына арналған балаларды буллингтен және кибербуллингтен қорғау бойынша тренингтер мен семинарлар;

Қоғамдық ұйымдардың әдістемелік ұсынымдарын қолдана отырып, антибуллинг пен кибербуллингке арналған сабақтар мен сынып сағаттары;

Ата-аналар онлайн-жиналыстары, жетекші психологтардың қатысуымен. Балалардың қауіпсіздігін ұйымдастыру, балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелері бойынша жалпы мектептік ата-аналар жиналысы.

«Қауіпсіз мектеп ортасы» республикалық акциясын ақпараттық сүйемелдеуді ұйымдастыру

«Қауіпсіз мектеп ортасы» акциясын тиімді ақпараттық сүйемелдеуді іске асыру мақсатында жергілікті атқарушы органдарға іс-қимылдар кешенін дайындау және жүргізу ұсынылады.

"Қауіпсіз мектеп ортасы" республикалық акциясының барлық іс-шаралары кең ауқымды ақпараттық сүйемелдеумен қамтамасыз етілуі тиіс.  

Акция барысында мақалаларды, ақпараттық материалдарды (жадынамалар, буклеттер, постерлер) жариялауды ұйымдастыру қажет, сондай-ақ республикалық және жергілікті БАҚ-та "қауіпсіз балалық шақ үшін!» ұранымен қауіпсіздік, зорлық-зомбылықтың, жарақаттанудың, қаза болудың, кәмелетке толмағандар арасындағы бопсалау және құқық бұзушылықтың  профилактикасыжәне алдын алу мәселелері бойынша айдарлар, телехабарлар циклдері, форумдар құру

Дайындық кезеңі барысында медиа-жоспар құру ұсынылады, оның шеңберінде мыналарды көздеу: республикалық және өңірлік деңгейдегі әлеуетті мүдделі БАҚ тізбесі, акция туралы анонс баспасөз релизін дайындау, тарату және жаңалықтар дайындау («жүгіртпе жол»), журналистер мақалалар дайындау үшін пайдалануы мүмкін ақпараттық материалдар (сараптамалық пікірлер, сұхбаттар), әлеуметтік желілерде орналастыру үшін қысқаша ақпарат.

Күтілетін нәтиже:

мекемелерден тыс білім беру ұйымдарында балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

бБалалардың құқықтарын қорғау мәселелерімен айналысатын ата-аналардың, балалардың, педагогтардың, білім беру органдары мен ұйымдары мамандарының құқықтық сауаттылығын және жауапкершілігін арттыру;

білім алушылар арасындағы құқық бұзушылықтарды азайту және оқу орындарындағы қауіпсіздік шараларын жетілдіру.

қосымша

«Қауіпсіз мектеп ортасы»

республикалық акциясын өткізу жоспары